Joodse Synagoge 1813-1964
Onderduikersweg.
Binnenweg langs de oostzijde van de Woldberg, genoemd naar de onderduikers die
hier tijdens de Tweede Wereldoorlog een schuilplaats in de bossen vonden.
Het bestuur van de stad Steenwijk probeerde rond 1720 meer joodse kooplieden naar Steenwijk te halen, om de handel te stimuleren.
Dit hielp echter weinig toch kwamen er in 1800 meerdere Joodse gezinnen vestigden. Deze doden werden eerst begraven op de joodse begraafplaats aan
de Schapendrift ten zuiden van Noordwolde, later werd er begraven in Steenwijk op de joodse begraafplaats aan de Eesveenseweg.
In 1796 na de burger gelijkstelling (Gelijke rechten als alle andere burgers) nam het aan joden snel toe in Steenwijk.
Men begon in 1813 met godsdienstoefeningen in een kamer ergens privé. Later kocht men een kamer aan in de Gasthuisstraat deze werd gerenoveerd en
uit gebreid als Synagoge. Omstreeks 1850 leidde een intern conflict over vernieuwing tot een scheuring binnen de gemeente.
In 1869 was de hereniging van beide partijen en werd er een nieuwe synagoge gebouwd in de Gasthuisstraat.
Tijdens de bezetting werden werd de helft van de joodse gemeenschap geporteerd, de andere helft dook onder en werd geholpen door de onderduikers
organisatie om zo te overleven. De synagoge en interieur werd behouden tijdens de oorlog.
Na de oorlog werd de het joodse leven weer hervat, maar de Synagoge werd haast niet meer gebruikt. Het gebouw werd in 1948 verkocht en in 1952
gesloopt helaas. De Joodse gemeente werd op 7 juni 1964 op geheven.
De Tora "het heilige joodse boek.
Het heiligste joodse boek is de Tora. Het is een perkamenten rol waarop de vijf boeken van Mozes zijn geschreven. De Tora is het eerste deel van de
Tenach, de joodse bijbel. Het tweede deel is de Nevi'iem, dit zijn de boeken van de profeten. Het derde deel van de Tenach is de Chetoeviem, boeken met
verhalen en gedichten. De Tora bestaat uit vijf boeken van Mozes en wordt ook wel pentateuch genoemd (penta=vijf): 1. Genesis (bereshiet) 2 . Exodus
(sjemot ) 3. Leviticus (wajikra) 4. Numeri (bamidbar) 5. Deuteronium (devariem).
God en Mozes
De joden geloven dat ze door God uitgekozen zijn om de Tora te ontvangen. Zeven weken nadat Mozes de Israëlieten uit Egypte had gehaald, beklom hij de
berg Sinaï. God heeft hem de Tora toen uitgelegd en Mozes opgedragen de geboden in de stenen tafelen uit te houwen. De stenen tafelen werden in een
gouden kist, de Ark van het verbond bewaard.
De Kist
De Tora zit om twee houten rollers gewikkeld. om het schrift te beschermen bewaren de joden hem zorgvuldig. Oosterse joden gebruiken vaak een kist.
andere joden bewaren de Tora in een geborduurde mantel.
De Schrijver
De Torarollen moeten volgens oud gebruik met de hand geschreven worden. Dit is een vak apart. De tekst wordt met en veren pen op speciaal perkament
geschreven en er zijn strenge regels voor de schrijfwijze van de woorden. Het schrijven van een Torarol duurt ongeveer een jaar. De schrijver schrijft van
rechts naar links.
Het jatje
Niemand mag de Torarollen aanraken. Daarom gebruiken de lezers een leeswijzer. Deze heeft vaak de vorm van een handje. Hij wordt ook wel een jad
genoemd, dat betekend hand.
De Tenach
De Tora is het eerste deel van de Tenach. Tenach is de afkorting van de eerste letters van de boeken Tora, Nevi'iem en Chetoebiem. Eigenlijk is het dus T N
Ch. In westerse talen kunnen we dit niet uitspreken en zijn er klinkers toegevoegd. De Tenach is ook een gedeelte van de christelijke bijbel en heet daar het
Oude Testament.
De Talmoed
Mozes kreeg van God regels en wetten gedicteerd. De meeste zijn opgeschreven in de Tora. Maar Mozes schreef niet alles op. Sommige regels gaf hij
mondeling door.
Om deze regels niet te vergeten is het toch opgeschreven; in de Talmoed. De Talmoed bestaat ook uit een aantal boeken. Het Hebreeuws. De Tenach, en
dus ook de Tora, is in het Hebreeuws opgeschreven. Het Hebreeuws is een oude taal. De taal die nu in Israël wordt gesproken, noemen wij Ivriet. Het is de
moderne vorm van het Hebreeuws.
De Talmoed is in een andere taal geschreven, namelijk in het Aramees. De lettertekens in het Aramees en het Hebreeuws zijn het zelfde.
Zie ook eens de website: Stichting Stolpersteine Steenwijk
Voormalige locatie: Van de Joodse Synagoge
Locatie: Hoek Kornputsingel Gasthuisstraat Adres: Gasthuisstraat 54 8332 JR Steenwijk.
© Copyright 2024 | Albert
Joodse Synagoge 1813-1964
Onderduikersweg.
Binnenweg langs de oostzijde van de Woldberg,
genoemd naar de onderduikers die hier tijdens de
Tweede Wereldoorlog een schuilplaats in de
bossen vonden.
Het bestuur van de stad Steenwijk probeerde
rond 1720 meer joodse kooplieden naar
Steenwijk te halen, om de handel te stimuleren.
Dit hielp echter weinig toch kwamen er in 1800
meerdere Joodse gezinnen vestigden. Deze doden
werden eerst begraven op de joodse begraafplaats
aan de Schapendrift ten zuiden van Noordwolde, later
werd er begraven in Steenwijk op de joodse
begraafplaats aan de Eesveenseweg.
In 1796 na de burger gelijkstelling (Gelijke rechten als
alle andere burgers) nam het aan joden snel toe in
Steenwijk.
Men begon in 1813 met godsdienstoefeningen in een
kamer ergens privé. Later kocht men een kamer aan in
de Gasthuisstraat deze werd gerenoveerd en uit
gebreid als Synagoge. Omstreeks 1850 leidde een
intern conflict over vernieuwing tot een scheuring
binnen de gemeente.
In 1869 was de hereniging van beide partijen en werd
er een nieuwe synagoge gebouwd in de Gasthuisstraat.
Tijdens de bezetting werden werd de helft van de
joodse gemeenschap geporteerd, de andere helft dook
onder en werd geholpen door de onderduikers
organisatie om zo te overleven. De synagoge en
interieur werd behouden tijdens de oorlog.
Na de oorlog werd de het joodse leven weer hervat,
maar de Synagoge werd haast niet meer gebruikt. Het
gebouw werd in 1948 verkocht en in 1952 gesloopt
helaas. De Joodse gemeente werd op 7 juni 1964 op
geheven.
De Tora "het heilige joodse boek.
Het heiligste joodse boek is de Tora. Het is een
perkamenten rol waarop de vijf boeken van Mozes zijn
geschreven. De Tora is het eerste deel van de Tenach,
de joodse bijbel. Het tweede deel is de Nevi'iem, dit zijn
de boeken van de profeten. Het derde deel van de
Tenach is de Chetoeviem, boeken met verhalen en
gedichten. De Tora bestaat uit vijf boeken van Mozes
en wordt ook wel pentateuch genoemd (penta=vijf): 1.
Genesis (bereshiet) 2 . Exodus (sjemot ) 3. Leviticus
(wajikra) 4. Numeri (bamidbar) 5. Deuteronium
(devariem).
God en Mozes
De joden geloven dat ze door God uitgekozen zijn om
de Tora te ontvangen. Zeven weken nadat Mozes de
Israëlieten uit Egypte had gehaald, beklom hij de berg
Sinaï. God heeft hem de Tora toen uitgelegd en Mozes
opgedragen de geboden in de stenen tafelen uit te
houwen. De stenen tafelen werden in een gouden kist,
de Ark van het verbond bewaard.
De Kist
De Tora zit om twee houten rollers gewikkeld. om het
schrift te beschermen bewaren de joden hem
zorgvuldig. Oosterse joden gebruiken vaak een kist.
andere joden bewaren de Tora in een geborduurde
mantel.
De Schrijver
De Torarollen moeten volgens oud gebruik met de hand
geschreven worden. Dit is een vak apart. De tekst
wordt met en veren pen op speciaal perkament
geschreven en er zijn strenge regels voor de
schrijfwijze van de woorden. Het schrijven van een
Torarol duurt ongeveer een jaar. De schrijver schrijft
van rechts naar links.
Het jatje
Niemand mag de Torarollen aanraken. Daarom
gebruiken de lezers een leeswijzer. Deze heeft vaak de
vorm van een handje. Hij wordt ook wel een jad
genoemd, dat betekend hand.
De Tenach
De Tora is het eerste deel van de Tenach. Tenach is de
afkorting van de eerste letters van de boeken Tora,
Nevi'iem en Chetoebiem. Eigenlijk is het dus T N Ch. In
westerse talen kunnen we dit niet uitspreken en zijn er
klinkers toegevoegd. De Tenach is ook een gedeelte
van de christelijke bijbel en heet daar het Oude
Testament.
De Talmoed
Mozes kreeg van God regels en wetten gedicteerd. De
meeste zijn opgeschreven in de Tora. Maar Mozes
schreef niet alles op. Sommige regels gaf hij
mondeling door.
Om deze regels niet te vergeten is het toch
opgeschreven; in de Talmoed. De Talmoed bestaat ook
uit een aantal boeken. Het Hebreeuws. De Tenach, en
dus ook de Tora, is in het Hebreeuws opgeschreven.
Het Hebreeuws is een oude taal. De taal die nu in
Israël wordt gesproken, noemen wij Ivriet. Het is de
moderne vorm van het Hebreeuws.
De Talmoed is in een andere taal geschreven, namelijk
in het Aramees. De lettertekens in het Aramees en het
Hebreeuws zijn het zelfde.
Zie ook eens de website: Stichting Stolpersteine
Steenwijk
Voormalige locatie: Van de Joodse
Synagoge
Locatie: Hoek Kornputsingel Gasthuisstraat Adres: Gasthuisstraat 54 8332 JR Steenwijk.
© Copyright 2024 | Albert
